Κουνιέται το εμφύτευμα, χρειάζεται να ανησυχήσω; 

Δεν είναι λίγοι οι ασθενείς που έχουν καταφέρει να πάρουν πίσω την καθημερινότητά τους και την ποιότητα της ζωής τους επιλέγοντας εμφυτεύματα δοντιών. Τα οδοντικά εμφυτεύματα αποτελούν πλέον την κατεξοχήν επιλογή αποκατάστασης σε περίπτωση  απώλειας δοντιών. Η επιτυχία τους βασίζεται στην ισχυρή ενσωμάτωσή τους στο οστό της γνάθου, γεγονός που τα καθιστά εξαιρετικά σταθερά και λειτουργικά. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένα εμφύτευμα μπορεί να παρουσιάσει κινητικότητα. Όταν κουνιέται το εμφύτευμα δοντιού απαιτείται άμεση και προσεκτική αξιολόγηση.  

Είναι φυσιολογικό να κουνιέται το εμφύτευμα; 

Σε αντίθεση με τα φυσικά δόντια, τα οποία συγκρατούνται στο οστό με τον περιοδοντικό σύνδεσμο – ένα ελαστικό και ινώδες σύστημα που επιτρέπει μικρή, φυσιολογική κινητικότητα – τα εμφυτεύματα είναι σχεδιασμένα να είναι απόλυτα σταθερά, καθώς δεν περιβάλλονται από αυτόν τον σύνδεσμο αλλά συγχωνεύονται άμεσα με το οστό μέσω της διαδικασίας της οστεοενσωμάτωσης. Επομένως, οποιαδήποτε κινητικότητα εμφυτεύματος αποτελεί ένδειξη προβλήματος, το οποίο δεν πρέπει να αγνοηθεί. Άρα, δεν υπάρχει κάτι φυσιολογικό εάν κουνιέται το  εμφύτευμα. 

Λόγοι για τους οποίους κουνιέται το εμφύτευμα 

1. Χαλαρή προσθετική αποκατάσταση ως λόγος που κουνιέται το εμφύτευμα 

Η πιο συχνή και λιγότερο ανησυχητική αιτία κινητικότητας είναι η χαλάρωση της προσθετικής αποκατάστασης – δηλαδή της στεφάνης ή της γέφυρας που είναι τοποθετημένη πάνω στο εμφύτευμα. Το εμφύτευμα είναι μια κυλινδρική κατασκευή από τιτάνιο που τοποθετείται χειρουργικά στο οστό της γνάθου και λειτουργεί ως τεχνητή ρίζα. Πάνω στο εμφύτευμα τοποθετείται το κολόβωμα, που είναι μία μεταλλική κατασκευή από τιτάνιο. Τέλος, πάνω στο κολόβωμα τοποθετείται η τελική προσθετική αποκατάσταση (θήκη-γέφυρα). Όταν κάποιο από αυτά τα τμήματα χαλαρώσει ή φθαρεί, μπορεί να δίνει την εντύπωση ότι κουνιέται το ίδιο το εμφύτευμα, ενώ στην πραγματικότητα η κινητικότητα αφορά το κολόβωμα ή την  προσθετική αποκατάσταση. Συνήθως, αυτό επιδιορθώνεται με μια απλή ενέργεια, όπως το σφίξιμο της βίδας που κρατάει το δόντι στο εμφύτευμα ή η επανασυγκόλληση της θήκης, εάν αυτή είναι συγκολλούμενη. 

2. Αποτυχία οστεοενσωμάτωσης ως αιτία που κουνιέται το εμφύτευμα 

Μια σοβαρότερη περίπτωση είναι η αποτυχία του εμφυτεύματος να ενσωματωθεί στο  οστό – είτε πλήρως είτε μερικώς. Αυτό το φαινόμενο συνήθως παρατηρείται κατά την πρώτη περίοδο μετά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος, Εάν η ενσωμάτωση δεν επιτευχθεί, το εμφύτευμα παραμένει “ξένο σώμα” και παρουσιάζει κινητικότητα.

Η αποτυχία ενσωμάτωσης είναι μια από τις κυριότερες αιτίες αποτυχίας εμφυτευμάτων, αν και εμφανίζεται σε χαμηλά ποσοστά (περίπου 1% όλων των περιπτώσεων). Παράγοντες όπως το κάπνισμα, ο ανεπαρκής μετεγχειρητικός έλεγχος, οι κακές συνθήκες στοματικής υγιεινής ή η ύπαρξη γενικευμένων παθήσεων που επηρεάζουν την υγεία των οστών (όπως ο σακχαρώδης διαβήτης) μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην αποτυχία αυτής της διαδικασίας. Αν διαπιστωθεί ότι το εμφύτευμα δεν έχει ενσωματωθεί, η συνήθης πρακτική είναι η αφαίρεσή του, η χρήση οστικών μοσχευμάτων για την αποκατάσταση του ελλείμματος και, στη συνέχεια η επανατοποθέτηση νέου εμφυτεύματος μετά την επούλωση. 

3. Περί-εμφυτευματίτιδα 

Ένας εξίσου σοβαρός και πιο μακροπρόθεσμος κίνδυνος είναι μια φλεγμονώδης κατάσταση που ονομάζεται περί-εμφυτευματίτιδα. Πρόκειται για μία ασθένεια που μοιάζει με την ουλίτιδα και την περιοδοντίτιδα των φυσικών δοντιών, αλλά αφορά  τους ιστούς γύρω από το εμφύτευμα. Η φλεγμονή ξεκινά από τα ούλα και, αν δεν αντιμετωπιστεί, εξελίσσεται σε καταστροφή του οστού που στηρίζει το εμφύτευμα. Στο αρχικό της στάδιο, μπορεί να προκαλεί ήπιο πόνο ή πρήξιμο, αλλά στα προχωρημένα στάδια προκαλεί απώλεια οστού, κινητικότητα και τελικά αποτυχία του εμφυτεύματος. 

4. Σπάνιες επιπλοκές και εξωγενείς παράγοντες 

Σε ορισμένες, λιγότερο συχνές περιπτώσεις, η κινητικότητα ενός εμφυτεύματος μπορεί να οφείλεται σε πιο πολύπλοκους ή απρόβλεπτους παράγοντες. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η κάκωση της περιοχής λόγω τραύματος, είτε από παρατεταμένη υπερφόρτιση κατά τη μάσηση.  

Η σημασία της τακτικής παρακολούθησης και της σωστής φροντίδας 

Ένα από τα σημαντικότερα λάθη που μπορεί να κάνει ένας ασθενής μετά την τοποθέτηση εμφυτεύματος είναι να παραλείψει τις τακτικές επανεξετάσεις. Η συντήρηση των εμφυτευμάτων απαιτεί συνεργασία μεταξύ ιατρού και ασθενούς. Η αμέλεια στον καθαρισμό και η απουσία τακτικών ελέγχων μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένη διάγνωση προβλημάτων, ακόμα και στην απώλεια του εμφυτεύματος. Όταν το υπόλοιπο οστό είναι επαρκές, μπορεί να τοποθετηθεί νέο εμφύτευμα,  ενδεχομένως με ταυτόχρονη εφαρμογή οστικών μοσχευμάτων ή αναπλαστικών τεχνικών. Όταν όμως το υπόλοιπο οστό δεν επαρκεί ή η κατάσταση υγείας του ασθενούς δεν το επιτρέπει, τότε ενδέχεται να μην είναι δυνατή η εκ νέου τοποθέτηση εμφυτεύματος. 

Συνοψίζοντας, τα οδοντικά εμφυτεύματα, όταν ενσωματώνονται σωστά, μπορούν να διαρκέσουν πολλές δεκαετίες – ακόμη και για μια ζωή. Ωστόσο, η κινητικότητα τους αποτελεί σαφή ένδειξη ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά. Είτε πρόκειται για απλή προσθετική χαλάρωση, είτε για σοβαρότερη απώλεια ενσωμάτωσης ή φλεγμονή, το εμφύτευμα πρέπει να εξεταστεί άμεσα από εξειδικευμένο οδοντίατρο. Η έγκαιρη διάγνωση, η σωστή φροντίδα και η συμμόρφωση του ασθενούς με τις οδηγίες και τα προγράμματα παρακολούθησης είναι τα κλειδιά για τη μακροβιότητα των εμφυτευμάτων. Ο Χειρουργός Οδοντίατρος για Εμφυτεύματα στην Κηφισιά, Δρ. Μιχαήλ Τσιτσικόπουλος, κάνει ό,τι μπορεί ώστε να βεβαιωθεί ότι το εμφύτευμα θα παραμείνει σταθερό, λειτουργικό και άρτιο για πολλά χρόνια.